Prawie 100 lat temu Polacy wykorzystali nas – Ślązaków – do własnych interesów.
Ślązacy chcieli być u siebie i sami o sobie decydować.
Niestety, oszukano nas. Autonomię ograniczono do minimum przywożąc w teczkach prawie wszystkich wyższych urzędników, łącznie z wojewodą.
Od początku widziano w nas element podejrzany, niepewny.
Po II wojnie sytuacja ta pogorszyła się jeszcze. Masowy przypływ Polaków i masowe wyjazdy Ślązaków do Niemiec spowodował, że staliśmy się mniejszoscią we własnym kraju i jest nas coraz mniej.
Po 100 latach nadszedł czas, abyśmy uzyskali nareszcie należny nam status.
Istnieje bowiem niebezpieczeństwo, że za kilkadziesiąt lat nie będziemy już istnieć.
Kilka opinii w temacie.
Ślązacy są narodem, bo tak siebie określiło w ostatnim spisie powszechnym ponad 400 tysięcy osób. Drugie tyle podało, że są Ślązakami i Polakami.
Właściwie to dzięki temu spisowi Ślązacy powołali do życia własny naród. Dlaczego w Polsce Ślązakom odmawia się prawa do stanowienia odrębnego narodu, a w Czechach nie? Przecież to ci sami Ślązacy.
Zamiast kwestionować śląską odrębność, lepiej by było pogodzić się z faktami.
Wedle kryteriów stosowanych w Unii Europejskiej, Ślązacy to grupa etniczna z własną, plebejską, kulturą. Dzięki tej kulturze przetrwali sześć wieków i nie zasymilowali się z narodami państw, w obrębie których żyli.
K. Kutz
Ślązacy są narodem,
Bo część z nich to deklaruje. A to świadomość decyduje, czy naród istnieje, czy nie. Ślązacy mają poczucie własnej tożsamości, odrębnej od grup, z którymi współzamieszkują lub sąsiadują. Identyfikują się z zamieszkanym terytorium. Nie mają poczucia własnej państwowości i z tego, co wiem, o nią nie zabiegają, ale część opowiada się za autonomią, a to też forma podmiotowości. Że Ślązacy nie mają własnej historii? Żaden naród nie ma historii rozłącznej z historią sąsiadów. Naród jako wspólnota ekonomiczna? To w dzisiejszym świecie kryterium anachroniczne. A jeśli ktoś uważa, że brak języka w pełni usystematyzowanego i odrębnego dyskwalifikuje, niech pomyśli, ile pojęć zostało zapożyczonych do języka polskiego z innych.
J. Gorzelik
Naród śląski
Tworzy się. Do niedawna nie istniał w sposób wyraźnie manifestowany, ale poczucie odmienności kulturowej, inna historia, zepchnięcie na margines życia społecznego w Polsce sprawiły, że Ślązacy zaczęli myśleć o sobie jako o odrębnej grupie narodowej. Pomysł nazwania się narodem śląskim jest stosunkowo nowy, ale tożsamość śląska była zawsze najważniejsza i podstawowa dla sporej grupy mieszkańców regionu. Dawniej określano ją jako regionalną, a teraz sami Ślązacy coraz częściej mówią o sobie jako o narodzie. Proszę pamiętać, że procesy narodotwórcze są dynamiczne. Jeszcze 150 lat temu nie mówiono o narodzie ukraińskim, bo dopiero kształtował swą odrębność. Dziś nikt nie kwestionuje jego istnienia.
Tożsamość śląska kształtuje się w opozycji zarówno do polskiej, jak i niemieckiej. W XX wieku Ślązacy w każdym pokoleniu dokonywali zmiany deklaracji narodowej z niemieckiej na polską i odwrotnie, ale zawsze byli rozczarowani swą marginesową pozycją w ramach tych narodów. Opcja śląska pozwala im na uzyskanie pełnej podmiotowości. Są sobą, a nie braćmi przyrodnimi czy adoptowanymi.
M. Szmeja
